خانه گفتمان شهر گرگان یا خانه تاریخی کبیر در محله ی دوشنبه ی گرگان قرار دارد ،وقتی وارد این محله می شوید با دیدن خانه ها، مساجد و تکیه های قدیمی به اصالت این محله پی می برید. در این مطلب در این تودی با من همراه باشید تا به خانه تاریخی باعظمت کبیر در محله دوشنبه ای سفری کنیم .
تاریخچه خانه کبیر
خانه کبیر گرگان در بافت قدیمی شهر گرگان و در سمت شرق در محله ی قدیمی و کهن ، دوشنبه ای واقع شده است، این خانه از آثار نفیس و بزرگ مجموعه های مسکونی تاریخی در عهد قاجاریه شمال کشور است که توسط حاج آقا محمد کبیر معروف ترین تاجر استر آباد (گرگان قدیم) و همچنین یکی از مالکین اصلی بازار قیصریه بودند ساخته شده است، این عمارت بیش از ۲۵۰۰ مترمربع مساحت آن و ۱۵۰ سال قدمت آن می باشد .
در حال حاضر برای بازسازی آن را به ۶ قسمت (پلاک) تقسیم بندی کره اند که دو پلاک اصلی آن که به مساحت ۱۴۰۰ متر مربع و عمارت اصلی در آن واقع شده را شرکت عمران و بهسازی شهری ایران برای بازسازی و مرمت خریداری کرده است .
این عمارت دو طبقه در سال ۱۲۴۰ هجری قمری بناشده است که در سال ۱۳۷۷ به شماره ۲۲۴ در فرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .
آخرین مالک این خانه تاجر بسیار معروف به نام مرحوم (سید قاسم کبیر) بوده است .هر یک از اعضای اصلی خاندان کبیر در همین خانه ندگی می کرده اند و حال این خانه خالی از سکنه بوده و کاربری آن به خانه هنرمندان و خانه گفتمان معماران و شهرسازان تغییر پیدا کرده است وبعضی از خاندان کبیر که در قید حیات می باشند در همین محله دوشنبه ای زندگی می کنند .
معماری منزل کبیر
این بنای دو طبقه از دو بخش شمالی و جنوبی تشکیل شده است، مانند دیگر خانه های تاریخی شهر یک متر از زمین فاصله دارد که رطوبت به داخل منزل نفوذ نکند، در طبقه همکف بنا مجموع ۱۷ اتاق ، فضاها و دالان وجود دارد که از طریق راهرو دسترسی به اتاق ها را آسان می کند .طبقه دوم هم بیشتر تابستان نشین بوده و بیشتر در فصل تابستان از آن استفاده می شده است .
درباه خانه گفتمان گرگان
مصالح استفاد شده در این بنا مانند سایر بناهای تاریخی شامل چوب ، آجر، گل ، کاهگل ، آهک و خشت و سفال است ، درها و پنجره ها همه از جنس چوب هستند ، یکی از ویژگیهای خارق العاده ای که این خانه را نسبت به دیگر خانه های تاریخی شهر متمایز کرده وجود پنجره های ارسی است، پنجره هایی چوبی و مشبک و با شیشه هایی رنگین که با تابش نور خورشید به آنها زیبایی خانه را دو چندان می کند .
ناگفته نماند در آن دوران که قبل از کشف حجاب بوده سال ۱۳۱۴ و هنوز حمام در خانه ها ساخته نمی شده این خانه تاریخی در قسمت جنوبی آن حمام داشته و همسایه ها نیز از این حمام استفاده می کرده اند که در حال حاضر امکان بازدید از آن وجود ندارد، در پی مرمت های مختلف حمام پوشیده شده است .
سخن پایانی
اکنون که با خانه گفتمان شهر گرگان آشنا شده اید نظرات ، انتقادات ، پیشنهادات خود را برای ما کامنت کنید .
بیشتر بخوانید
- مجتمع تجاری امیر کبیر ارومیه
- سرای امیر کبیر ( راسته بازار پارچه تهران )
- پاسارگاد شیراز و مقبره کوروش کبیر
- عمارت سردار مفخم قزوین خانه فرهنگ امیر کبیر
- دوشنبه بازار سنتی کپورچال انزلی قطب ماهی
کاملا صحیح است خانواده های کبیر، باقری، ابراهیمی، تقوی و … اصالتا یزدی هستند و اکثر خانه هایشان بادگیر دارد همانطور که می‌دانیم شهر بادگیرها شهرستان یزد میباشد و این خانواده های محترم در آن زمان به طرح شهرشان یزد، عمارت برای خود ساختند.
این خانه اواخر قاجار و اوایل پهلوی ساخته شده است چون گذر دوشنبه ای قدمت چندانی ندارد نهایتا صدو ده سال .و خاندان محترم کببر اصالتا یزدی هستند و برای تجارت محصولات شهرشان به استراباد رفت و امد میکردند و کم کم ماندگار شدند.