در حدود ۶۷۰ هزار هکتار محیط حفاظت شده تحت عنوان پارک ملی کویر می باشد که از جاذبه های طبیعی قم است، گونه های نادر جانوری و گیاهی در این محدوده زندگی می کنند و شما به عنوان گردشگر فقط به بخش هایی از آن اجازه ورود خواهید داشت، خوب است بدانید امروزه بخش های اصلی این پارک در شهرستان گرمسارريال بخش های کوچک تری در نزدیکی تهران، قم و اصفهان وقاع شده که در سال ۶۱ باتوجه به شرایط اقتصادی، اجتماعی و امکانات و تواناییهای حفاظتی به دو قسمت پارک ملی به وسعت ۴۲۰ هزار هکتار شامل منطقه سیاه کوه، نخجیر، سفید آب و کلیه ارتفاعات و تپه ماهورها و دشتهای مجاور آن و منطقه حفاظت شده کویر به مساحت ۲۵۰ هزار هکتار شامل دشتهای مکوش، سیاه پرده، پرده زرد و ارتفاعات دوازده امام و نره خر کوه تقسیم شد و تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان قرار گرفت.
مسیر پارک ملی کویر
مسیر اول : مناسبترین راه ورودی منطقه ازطریق راه آسفالته ورامین، پیشوا تا یک کیلومتری ایستگاه راه آهن ابردژ ادامه دارد و از مسیر جاده شنی قلعه بلند، عسگرآباد، حصار گلی به پاسگاه محیطبانی مبارکیه میرسد و وارد پارک ملی کویر میشود.
مسیر دوم : از شهرستان گرمسار به سمت جنوب آغاز و پس از عبور از جاده سنگفرش به محیطبانی سیاه کوه میرسد.
مسیر سوم : از کاروانسرای مرنجاب در شمال بیابان بندریگ و جنوب دریاچه نمک آران و بیدگل آغاز و پس از طی مسافتی در حدود ۵۰ کیلومتر به محیطبانی سفیدآب میرسد.
مسیر چهارم : از سمت جنوبی پارک کلی کویر ازطریق کاشان، آران، مرنجاب به پاسگاه محیطبانی سفیدآب و نرسیده به بند علی خان را ازطریق جاده ورامین، جواد آباد، چرمشهر به محیطبانی فصلی بندعلی خان میرسد.
مسیرهای دیگر : راههای دیگری برای ورود به منطقه وجود دارد که عبور از آنها بدون راهنما کاری بسیار خطرناک است. جهت جلوگیری از هرگونه پیشامد سوء و ناگوار احتمالی باید قبل از انجام برنامه سفر به کسب اطلاع و مجوز اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان و هماهنگی با واحدهای تابعه مستقر در منطقه اقدام شود.
به هیچ بدون تجهیزات، خودروهای سواری مناسب آفرود، یک شخص کاربلد به مناطق صحرایی وارد این پارک خطرناک نشوید.
گونه های پارک ملی کویر
حیات جانوری این منطقه در گذشته به قدری متنوع و پرشمار بود که به «آفریقای کوچک» و «سرنگتی ایران» شهرت داشت. امروزه نیز هر چند از غنای حیات وحش آن تا حد زیادی کاسته شده، هنوز هم تقریبا تمامی انواع حیوانات بیابانزی ایران را در خود جای داده و به همین دلیل بهعنوان یکی از ۹ ذخیرهگاه زیستکره در ایران است.
در مجموع ۳۴ گونه پستاندار، ۱۵۵ گونه پرنده و ۳۴ گونه خزنده در این منطقه شناسایی شدهاند، یوزپلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی، گرگ، کفتار راهراه، گربه شنی، روباه قرمز، روباه شنی، جبیر، کلوبز، قوچ و میش، شغال، سیاهگوش از جمله پستانداران شاخص این منطقه هستند.
پارک ملی کویر در گذشته یکی از بهترین زیستگاههای گورخر ایرانی بود، ولی اکنون نسل آن از میان رفته است. در سالهای پایانی دهه ۱۳۵۰ تخمین زده میشد در پارک ملی کویر حدود ۸۰۰ راس گورخر زیست میکردند، اما بعد از گذشت سالها هنوز باور کردنی نیست که جمعیت ۸۰۰ راسی گور پارک ملی کویر فقط در طول ۵ سال بهطور کامل نابود شد! آخرین گورهای پارک ملی کویر یک گله ۱۷ راسی در منطقه چاه قرقره در شرق پارک بودند که آخرین بار در سال ۱۳۶۳ دیده شدند و پس از آن هرگز گزارشی از مشاهده گور در این منطقه به دست نیامد.
آهوی گواتردار هم اگر منقرض نشده باشد در آستانه انقراض قرار دارد، اما جمعیت جبیر (نوعی غزال ظریفتر و کوچکتر از آهو) در این منطقه احتمالا بیشترین در تمام ایران است.
بیشتر بخوانید
- کویر رضا آباد شاهرود ویژه بوم گردی
- جاده سنگ فرش دشت کویر گرمسار ( ابریشم سابق )
- کویر مصر اصفهان
- دشت گرمسار
- بهترین سواحل جهان کجاست؟