حمام خانی بستک معروف به حمام زیر زمینی یکی از جاذبه های گردشگری هرمزگان می باشد. این حمام از ویژگی های خاصی در معماری بهره می برد که آشنایی با آنها می تواند برای شما جذاب و شنیدنی باشد.
تاریخچه
حمام خانی بستک یکی از حمام های تاریخی ایران است که در شهر بستک و در استان هرمزگان قرار دارد. این مکان در دوران حکومت قاجاریه بعنوان یک حمام عمومی احداث شد. جالبست بدانید این حمام تا ۱۵۰ سال پیش همچنان توسط مردم استفاده می شد. صولت الملک بستکی این مکان را به کمک معماران محلی و نظارت معماری شیرازی در مجاورت خانه ی بنی عباسی ساخت. این حمام اکنون به موزه ی مردم شناسی تبدیل شده است.
معماری
موضوع جالب در مورد حمام خانی بستک، نامگذاری آن توسط مردم محلی به حمام زیر زمینی است. اما چرا این نام را بروی این حمام گذاشتند؟ زیرا بنای حمام را درون زمین ساختند، در واقع زمین را به اندازه ای گود کردند تا بتوانند حمام را درون زمین بسازند. علت اصلی این کار، افزایش استحکام و طول عمر دیوارهای حمام و همچنین نگهداری گرمای بیشتر در فصل زمستان بیان شده است.
معماری بنای حمام خانی بستک از نوع چهار طاقی است که گنبدی بر بالای چهار طاق ساخته می شود. مساحت بنا در حدود ۳۷۵ متر مربع است، که دارای ۲۱ گنبد بزرگ و کوچک است. این حمام مانند سایر حمام های ایرانی دارای بخش های مختلفی از جمله رختکن، گرم خانه، حمام خصوصی یا شاه نشین و..است. مصالح به کار رفته در آن، سنگ، گچ، خاک رس، ساروج و خاکستر است
نکته ی جالب توجه در مورد حمام خانی بستک اینست که بنا به گونه ای ساخته شده که بام آن، حدود نیم متر از سطح زمین ارتفاع دارد.
ویژگی ها
در قسمت بالای گنبد ها جهت تامین نور و تهویه هوای داخل حمام، حفره هایی (جام خانه) ایجاد شده است که این حفره ها با نیم کره هایی که چندین سوراخ در آن تعبیه و با شیشه های رنگی و محدب تزیین شده بود، پوشانیده می شد.
دود ناشی از احتراق مواد عالی در آغاز از دود کشی که بر روی دیوار و در زیر سقف تون (گلخن) قرار داشت، خارج می شد و پس از آنکه آتش کاملا شعله ور می شد، این دودکش را مسدود کرده، دود و گرمای ناشی از احتراق را وارد شبکه ای به نام گربه رو در زیر حمام می کرده اند و ابعاد مسیر گربه رو ها به گونه ای بود که یک انسان بتواند با حالتی خمیده داخل آن رفته و آن را تمیز کند. عبور دود گرم از زیر گرم خانه و بینه منجر به گرم شدن فضای گرم خانه و بینه می شده است.
آدرس: ایران، هرمزگان، بستک، میدان مجسمه معلم، خیابان مصطفویه
سخن آخر
حمام خانی بستک از نظر تاریخی و معماری یکی از نمونه های ارزشمند در جنوب کشورمان محسوب می شود. این مکان تاریخی نیازمند توجه بیشتر برای جذب گردشگر می باشد.
بیشتر بخوانید
