منطقه حفاظت شده خارتوران سمنان یا توران در بین علاقه مندان به حیات وحش به آفریقای ایران شهرت دارد ، اهمیت این مکان زمانی مشخص می شود که از لحاظ وسعت به عنوان دومین منطقه حفاظت شده بزرگ ایران است ، حتی برخی از محققین خارتوران را پس از منطقه سرنگتی در آفریقا دومین منطقه زیست محیطی کره زمین می نامند ، اینجا پایتخت گونه های نادر جانوری و گیاهی است که تقریبا در هیچ کجای آسیا نظیر ندارد .
این محل خود متشکی از سه منطقه با نام های منطقه قرمز یا حفاظت شده که شامل ۷۵% ، پناهگاه حیات وحش با ۱۷% و پارک ملی با ۸% می باشد که بازدید از هر کدام نیازمند دانستن برخی اطلاعات است ، در ادامه معرفی جاذبه های طبیعی ایران و در این مقاله با یکی از بهترین جاذبه های گردشگری سمنان همراه راهنمای بازدید و تصاویر آن آشنا خواهید شد ، همراه این تودی باشید .
منطقه حفاظت شده خارتوران
منطقه حفاظت شده خارتوران سمنان دقیقا در فاصله صد و چهل کیلومتری شهر سمنان مرکز همین استان و در نزدیکی شهر شاهرود قرار دارد که از لحاظ جغرافیایی دقیقا در نقطه شمالی کویر مرکزی ایران واقع شده است ، طبیعت کاملا دست نخورده و بدور از تکنولوژی باعث شده نه تنها گردشگران ایرانی ، بلکه سالانه هزاران توریست خارجی از این محل بازدید به عمل آورند ، اهمیت اینجا به قدری بالا بود که در سال ۱۳۵۱ شمسی به عنوان منطقه حفاظت شده به فهرست میراث طبیعی ایران اضافه گردید و در سال ۱۳۵۵ خورشیدی هم محدوده ای از اینجا به عنوان پناهگاه حیات وحش برگزیده شد .
گونه های جانوری خارتوران
گونه های جانوری خارتوران بی شک نه تنها در ایران ، بلکه در هیچ کجای قاره آسیا و اروپا نظیر ندارد ، به گفته مسوولین این منطقه تا به امروز که این مقاله را برای شما تهیه کرده ایم بالغ بر چهل و دو گونه انواع خزندگان ، صد و شصت و هفت گونه از انواع پرندگان ، چهل و سه گونه از انواع پستانداران و دو گونه خارق العاده دوزیست زندگی می کنند ، از جمله مشهوترین این جانوران می توان به سمندر ، کبک و بلدرچین ، روباه قرمز و گرگ ، گربه پالاس و گربه شنی ، عقاب دم سفید ، کرکس ، حواصیل ، اردک بلوطی ، عقرب ، مار ، بزمچه ، پلنگ و شیر اشاره کرد.
ثبت جهانی خارتوران
ثبت جهانی خارتوران در همان سال ۱۳۵۵ شمسی صورت گرفت ، این سازمان بین المللی گردشگری و تاریخی با توجه به وجود گونه های نادر و طبیعت کاملا بکر و عاری از دستکاری های انسان اینجا را به عنوان یک ذخیره گاه زیست کره ثبت کرد که در قاره آسیا فقط چهار مکان با این عنوان وجود دارند ، از همین رو بعد از انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۸۱ شمسی با کمک مسوولین بخت بخش هایی از اینجا به عنوان پارک ملی برای بازدید عموم انتخاب گردید .
وسعت منطقه حفاظت شده خارتوران
وسعت منطقه حفاظت شده خارتوران سمنان کمی بیشتر از یک میلیون هکتار مربع می باشدکه از این حیث در خاورمیانه اولین می باشد ، اگر بخواهیم واضح تر این مساحت را برای شما تشریح کنیم باید بگوییم که اینجا از شهر سبزوار در غرب استان خراسان رضوی آغاز و تا ما بین شهرهای شاهرود و سمنان در ضلع جنوبی اتوبان مشهور مشهد مقدس به تهران امتداد پیدا می کند که در شمال کویر مرکزی ایران قرار دارد .
تاریخچه توران
تاریخچه توران به قرن های قبلی و بیشتر به دوره زندگی رستم در ایران باستان بر می گردد ، در برخی کتب تاریخی نام ایالتی با نام توران در منطقه یاران زمین آورده شده است که مقصود همین منطقه می باشد ، از آنجایی که سهراب فرزند ارشد رستم بیشتر زندگی خود را در اینجا سپری کرد و کمک شایانی به بومیان و روستائیان انجام داد پس از فوت او و دفنش در شهر سبزوار مردم به پاس بزرگداشت این شخص ، نام منطقه را به طور کلی به توران تغییر دادند و بعدها با گذشت زمان به خار توران تغییر پیدا کرد .
دیدنی های خارتوران
دیدنی های خارتوران را شاید نتوان در این مقاله به طور کامل معرفی کرد ، علاوه بر وجود سه کویر مهم در اینجا اگر به رشته کوهنوردی علاقه داشته باشید می توانید قله های شترکوه با ارتفاع ۲۲۳۰ متر ، قله قلعه بالا با ارتفاع ۲۲۶۶ متر و قله پیغمبر با ارتفاع ۲۴۱۱ متر را فتح کنید که البته اینکار نیازمند دارا بودن تجهیزات مناسب این رشته و استقامت بدنی بالاست ، در ادامه با جاذبه های تاریخی و دیدنی خارتوران اشنا خواهید شد .
ابنیه هیزمی تپه
ابنیه هیزمی تپه از قدیمی ترین جاهای دیدنی ایجا با قدمت یبش از ۴ هزار سال محسوب می شود ، برای رسیدن به این مکان باید از یک راهنمای متبحر کمک بگیرید که معمولا بومیان یانجا با گرفتن مقداری هزینه از شما ، براحتی و بدون چالش شما را به این ابنیه تاریخی در دل کویر می برند .
شهر تاریخی نور
شهر تاریخی نور یکی دیگر از جاهای دیدنی این مکان وسیع بوده که قدمت آن به هزار سال قبل از میلاد حضرت مسیح بر می گردد ، این شهر تقریبا نزدیک به نقاط مرکزی بوده که مراجعه به آن به هیچ عنوان برای افراد آماتور توصیه نمی شود ، اگر خیلی علاقه مند به بازدید از این شهر هستید باید از یک شخص آشنا به مسیر یا یکی از بومیان در روستاهای نزدیک کمک بگیرید و قبل از آن تجهیزات لازم برای کویر نوردی را همراه خود داشته باشید .
منطقه خورو
یکی دیگر از محبوب ترین مناطق دیدنی خارتوران ، منطقه خورو می باشد که در گذشته با نام شهر خوار از آن یاد شده است ، اینجا که تقریبا به حال خود رها شده است به هشتصد سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد و نزدیک به قله مرتفع پیغمبر است ، برای رسیدن به این شهر باستانی باز هم نیاز به بلده دارید تا شما را ببرد ، در غیر اینصورت ایین تودی این سفر را هم به اشخاص آماتور و نا آشنا به اصول کویر گردی توصیه نمی کند .
راهنمای سفر به خارتوران
برای سفر به خارتوران و این منطقه حفاظت شده نیازمند دانستن اطلاعات بسیار مهمی هستید ، اول اینکه برای ورود به منطقه قرمزز یا حفاظت شده باید از اداره حفاظت محیط زیست استان سمنان برای خود و همراهان مجوز ورود تهیه کنید و در غیر اینصورت می توانید از پارک ملی توران و روستاها ، کویرها ، قلل و سایر جاذبه های طبیعی اینجا خودتان دیدن کنید ، علاوهبر اینکه باید لوازمی که در ابتدای مقاله عنوان شد همراه داشته باشید برای مراجعه باید یکی از مسیرهای زیر را انتخاب کنید :
- مراجعه به شهر بیارجمند و اسکان در روستای خان خودی ( فاصله ۲۰ کیلومتر از بیارجمند )
- مراجعه به شهر بیارجمند و اسکان در روستای قلعه بالا ( فاصله ۷۰ کیلومتر از بیارجمند )
- مراجعه به روستای احمد آباد در نزدیکی شهر بیارجمند ( فاصله ۸۵ کیلومتر )
- مراجعه به روستای رضا آباد از توابع بیارجمند ( فاصله ۴۹ کیلومتر )
نکات مهم سفر به توران
برای سفر به توران باید نکات مهمی را بدانید ، اول اینکه بهتر است در منزل یکی از بومیان این روستاها سکونت کنید و صبح تا غروب آفتاب به پارک ملی یا سایر نقاط دیدنی اینجا مراجعه کنید ، در غیر این صورت باید تجهیزات کمپینگ و اطلاعات کافی از شب خوابی در کویر ، مسیر یابی ، تجهیزات مناسب داشته باشید .
سخن پایانی
سفر به اینجا برای افراد نا وارد چندان توصیه نمی شود و اگر هم مسر به بازدید هستید یک برنامه سفر از صبح تا ظهر برای خودتان تنظیم کنید و قبل از غروب آفتاب به شهر بر گردید ، شما می توانید نظرات ، سوالات و تجربیات سفر خودتان را در بخش زیر کامنت کنید.
بیشتر بخوانید
