خانه کلاهدوزها

خانه کلاهدوزها از زیباترین خانه های تاریخی یزد و محل دائم موزه آب این شهر می باشد ، این موزه که ساختمان آن متعلق به شرکت سهامی آب منطقه ای یزد می باشد . در یکی از منحصر بفردترین منازل مسکونی دوره قاجار معروف به خانه کلاهدوزها می باشد . ساختمان این بنا که دارای ۷۲۰ مترمربع مساحت می باشد در سال ۱۲۶۶ هجری شمسی ( ۱۸۸۸ میلادی ) به دستور حاج سید علی اکبر کلاهدوز که تاجری بلند آوازه بوده ، بنا گردید و روزگاری دوقنات به اسامی رحیم آباد و زارج از زیر این بنا عبور می کرده که هنوز هم قنات دو هزار ساله زارچ با ۷۵ کیلومتر طول کانال در زیر حیاط این عمارت در جریان است .

معماری خانه کلاهدوزها

ساختمان این بنا یک هنر معماری شگفت آور است که از پنج اشکوب یا پنج سطح تشکیل شده است . به گونه ای که از سطح اول یا پایین ترین طبقه آن دو انشعاب کاریز رحیم آباد و زارچ می گذرد که یکی از این دو قنات ، هنوز هم فعال می باشد . سطح دوم را اگر پایاب در نظر بگیریم ، در ژرفای ۱۰ متری از زمین قرارداد و فضای آن هم حالت هشت ضلعی دارد که به خاطر برخورداری از دمای ثابت و فضای مطلوب ، جای خوبی برای نگهداری خوراکی هاست . در میان این اشکو با نیا حوضی قرار دارد که با گذرآب کاریز از آن همیشه دارای هوای خنک و مطبوع است سطح سوم این بنا شامل طبقه زیر مین است که دارای اتاق و دالانهای متعدد و مرتبط می باشد و بیش تر روزهای گرم تابستان اهالی خانه در آن سکونت داشته اند .

سطح چهارم هم اشکوب همکف می باشد که آن هم دارای اتاق های پنج دری تالار . اتاق ارسی ، آشپزخانه و محل زندگی خدمتکاران خانه بوده است . طبقه پنجم ، پشت بام خانه است در آن ، جاه خانهای بوده که از طریق آن و با استفاده از نرخ چاه ، آب جادهای معروف به چهل گز برداشت و برای آشامیدن و موارد بهداست اهل خانه استفاده می شده است . وش گچ کاری ساختمان خانه کلاهدوزها که در نوع خود کم نظیر می باشد به نقش های گیاهی مشهور است و نمایشگرگ ها گیاهان و حیواناتی است که حیات به ۵ ۱۴ بیکاری و گچ بری در طبیعت خشک کویوند زمینه این که کاری ها سیمگل کمر ک کاهگل بسیار ظریف ) می باشد .

بیشتر بخوانید

• بافت تاریخی شهر یزد
• خانه تاریخی حسینی و بنی کاظمی
• خانه آل یاسین کاشان
• خانه های تاریخی تهران
• چایخانه آسیاب آبی خوانسار