کاخ بار عام پاسارگاد یکی از کاخ‌های کوروز کبیر در محوطه باستانی پاسارگاد در ۱۳۶ کیلومتری شیراز و نزدیک آرامگاه کوروش بزرگ قرار دارد، کاخ پذیرایی کوروش نام دیگر کاخ بار عام در دوران با شکوه هخامنشیان بوده که در آن از سران ایالت‌های دیگر ایران، سیاسیون کشورهای خارجی و افراد مهم پذیرایی می‌شده و به نوعی، همچون یک تالار همایش امروزی کاربری داشته است.
کاخ بار عام
کاخ بارعام یا کاخ پذیرایی کوروش، وسعت این کاخ ۲۴۷۲ متر مربع است که در محور شمال غربی ـ جنوب شرقی ساخته شده‌اند. این کاخ شامل یک تالار گسترده مرکزی با هشت ستون، که وسعت آن ۷۰۵ متر مربع است. چهار ایوان در چهار سمت کاخ با ستون‌هایی کوچکتر و دو اتاق، دیگر قسمت‌های اصلی بنا را تشکیل می‌دهد.
معماری کاخ بار عام
ارتفاع تالار کاخ به گونه‌ای بوده که چند متر از سقف ایوان‌های اطراف بالاتر بوده است. از هشت ستون این تالار تنها یک ستون آن پابرجاست که ارتفاع کنونی این ستون به ۱۰/۱۳ متر می‌رسد. زیر ستون‌ها و سر ستون‌های تالار مرکزی از سنگ سیاه و قلمه ستون‌ها از سنگ سفید ساخته شده است. دیگر ستون های تالار، در زمان اتابکان برای ساختن مسجدی در اطراف آرامگاه کوروش به آنجا منتقل شده بود که هم اکنون به جای اصلی بازگردانده شده است.
تالار مرکزی از چهار درگاه به چهار ایوان کاخ ارتباط دارد. درگاه‌ها و ستون‌های ایوان‌ها از سنگ سیاه بوده است. درگاه شمال غربی، با نقش پای انسان و عقاب به ایوان ۱۶ ستونی شمال غربی ارتباط دارد و درگاه شمال شرقی نیز به بزرگترین ایوان کاخ، که ۴۸ ستون داشته ارتباط دارد. درگاه جنوب شرقی با نقش ترکیبی انسان، ماهی و گاو به یک ایوان ۱۶ ستونی راه دارد.
حکاکی عیلامی و بابلی کاخ بار عام
درگاه جنوب غربی با نقش پای انسان و حیوان به ایوانی ۲۸ ستونی راه دارد. ظاهراً این نقوش درگاه‌ها از سنن آشوری و دیگر ملل الهام گرفته است، اما ایرانیان به آنها معانی متناسب با روحیات و باورهای خود داده‌اند. در دو سوی این ایوان، دو اتاق وسیع قرار داشته است. در این کاخ قسمت‌هایی از سه جرز سنگی باقی مانده که بر بلندای جرز جنوبی یکی از کهن‌ترین سنگ نبشته‌های میخی بر آن حک شده است. این سنگ نبشته به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی نوشته شده و متن آن چنین است:
«آدم کوروش خشایثی یه هخامنشی یه»
«من کوروش شاه هخامنشی( ام) »
کاربری کاخ بار عام
کاخ بار عام کوروش مکانی است که در آن شاه از میهمانان و مقامات ملل مختلف که زیر چتر امپراتوری هخامنشی قرار داشتند، پذیرایی می‌کرده و در مورد مسائل مختلف با یکدیگر بحث و گفتگو می‌کرده‌اند. “تالار بارعام نخستین مقر سازمان ملل است که در بیست و پنج قرن پیش اندیشه‌های والای انسانی، حقوق بشر و آزادی و برابری انسان‌ها در آن مطرح شد و به تمامی جهان آن روز گسترش یافت.” آدرس و نقشه کاخ بار عام پاسارگاد برای مسیریابی با بلد، نشان یا گوگل مپ در ابتدای مقاله درج شده است.
بیشتر بخوانید
