ژئوپارک قشم با عنوان تنها ژئوپارک ایران و خاورمیانه در میراث طبیعی یونسکو به ثبت رسیده است، جمعی از بهترین جاهای دیدنی قشم با عنوان ژئوسایت‌های جهانی ژئوپارک قشم و لقب اولین ژئوپارک خاورمیانه نگهداری می‌شوند که دیدن هر کدام از این ۲۵ ژئوسایت جهانی قشم، برای گردشگران و بویژه علاقه‌مندان به جاذبه‌های طبیعی ایران و عجایب طبیعی چند میلیون ساله، جذابیت بالایی دارد.
ژئوسایت‌های ژئوپارک قشم
امروزه ژئوپارک جهانی قشم دارای ۲۵ جاذبه طبیعی و تاریخی چند میلیون ساله و خاص دارد که در کمتر نقطه‌ای از ایران و قاره آسیا و حتی دنیا، شاهد چنین پیده‌هایی هستیم، در این مقاله کاربردی، شما را با ۲۵ تا از ژئوسایت‌های ژئوپارک جهانی قشم که در یونسکو به ثبت رسیده است و در سال‌های اخیر، باعث جذب گردشگران و محققین خارجی شده، آشنا خواهیم کرد، در ادامه ۱۱ تا از بهترین ژئوسایت‌های جهانی ژئوپارک قشم را تشریح کرده‌ایم، بقیه این ژئوسایت‌های جهانی قشم شامل : کورکوراکوه، دره شور، موزهٔ ژئوپارک، پهنه‌های گلی، ساحل کرق، دره قاضی، تنگه اولی، بصیرا، چاکویر، ژئو لینک، خلیج دیرستان، ساحل تخم‌گذاری لاک‌پشت‌ها، صخرهٔ خرچنگ‌ها و تالاب پرندگان دو کوهک می‌باشند، همراه من در این تودی باشید.
۱- دره ستارگان قشم
پس از عبور از روستای برکه خلف و طی کردن مسافت یک کیلومتر به ورودی دره ستاره‌ها خواهید رسید و از همان ابتدا مجسمه‌ها و تندیس‌هایی را خواهید دید که از هر زاویه یک تصویر زیبا را به شما نمایش می‌دهند، در مجموع دره ستاره‌های قشم اثری زیبا از حرکات زمین شناسی است و تنها ژئو پارک در منطقه خاورمیانه می‌باشد که در سطح بین الملی بسیار مشهور است، همانند این مکان فقط در کشور امریکا به چشم می‌خورد و مجموعه ای از عوارض طبیعی و انسانی به صورتی متحیر کننده وجود دارد.
۲- بام قشم
بام قشم یکی از جاذبه‌های تاریخی قشم، جاهای دیدنی قشم و یکی از مسیرهای کوهنوردی با ویوی خلیج فارس، تماشای طلوع یا غروب آفتاب برای علاقه مندان به کوهنوردی، طبیعت‌گردی و از همه مهمتر عکاسی در مناطق بکر قشم می باشد که در جوار دره تندیس‌ها و در نزدیکی جنگل حرا طبل و پارک طبل واقع شده است، جالب است بدانید بام قشم جز جاذبه‌های تاریخی ایران و از دوران پارینه سنگی می باشد که در تاریخ ۸ فروردین ۱۳۹۰ خورشیدی در فهرست میراث طبیعی ایران به ثبت رسیده است.
۳- جنگل حرای قشم
از معدود گیاهان و درختانی که می‌توانند در شرایط آب و هوایی سوزان و در میان آب‌های شور اقیانوسی زندگی کنند، بزرگترین آن‌ها با نام جنگل حرای قشم واقع شده است؛ حرا نامیست که بومیان ساکن این جزیره طی قرن‌ها به این ناحیه خطاب می‌کردند و از همین رو این نام به روی آن باقی مانده است. جنگل حرای قشم با مساحت ۲۲ هزار هکتار بیشترین وسعت را در بین جنگل‌های مشابه خود داراست، درختان این مناطق می‌توانند، آب شور دریاها را توسط تنه خود شیرین کنند و در ۴ فصل سال همیشه سرسبز باشند، این ناحیه در یک منطقه ۱۵۰ کیلومتری از روستای طبل تا بندر لافت امتداد پیدا می‌کند.
۴- دره تندیس‌ها
دره تندیس‌ها یا دره مجسمه طراحی طبیعی از ظرافت و شگفتی در جزیره زیبای قشم است. جزیره قشم، جدای از تمام زیبایی‌های شگفت انگیزش با روایت‌ها و حکایت‌های مردم بومی آن منطقه، قصه‌هایی دارد که جذابیت بسیاری از این جاذبه‌ها را دو چندان می‌کند. یکی از آن‌ها “دره تندیس های قشم” است که بخشی مجزا از دره ستارگان محسوب می شود.
۵- تنگه چاهکوه
تنگه چاهکوه حاصل میلیون سال فرسایش صخره‌های سنگی می‌باشد و امروزه زیباترین اشکال طبیعی را در خود جای داده است، اگر در هنگام بازدید شما ،دقایقی باران ببارد، یکی از بهترین جلوه‌های طبیعی در کره زمین را شاهد خواهید بود، در دیواره‌های این تنگه اشکالی را مشاهده خواهید کرد که شاید فکر کنید کار دست انسان‌ها باشد اما خیر، این شکل‌ها کامل طبیعی و اتفاقی پدید آمده‌اند.
۶- غار نمکدان قشم
غار نمکی جزیره قشم یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی ایران است که مجموعه ای از زیبایی‌های منحصر به فرد را در خود جای داده است. وجود رگه‌های سفید نمک، بر بدنه این کوه، از دور منظره‌ای زیبا را نمایان می‌سازد. این گنبد نمکی در فاصله ی ۹۰ کیلومتری از شهر قشم قرار گرفته است و در بخش انتهایی جنوب غربی جزیره کوه جنوب غربی جزیره، کوه گنبدی که به شکل ۲۳۷ متر از سطح دریا فاصله دارد، نیز واقع است.
غار نمکی قشم در فاصله‌ی ۲ کیلومتری از ساحل جاده همجوار خود قرار گرفته است، اگر اهل پیاده روی و گردش در طبیعت هستید، پیشنهاد می‌کنیم، که پای پیاده این مسیر را طی کنید. داخل این غار به ویژه در اعماق آن، نور کافی وجود ندارد و برای مشاهده استالاکتیت‌های بلورین نمک، نیاز به چراغ قوه پرنور است. سقف غار نمک را قندیل‌های مرمرین و بلورین در اشکال مختلف پوشش داده‌اند و منظره‌ای بدیع به وجود آورده‌اند.
۷- تنگه کریان
تنگه کریان قشم از زیباترین جاذبه‌های طبیعی جنوب کشور می‌باشد که قدمتش به ایران باستان بر می‌گردد، جایی که بومیان قشمی برای تامین آب آشامیدنی خود، به این تنگه متحیر کننده مراجعه می‌کردند، این تنگ بی نظیر در روستای دولاب در قلب رشته کوه‌هایی با همین نام جا خوش کرده که مسیر دسترسی به آن بسیار دشوار است، این محل در فاصله نزدیکی تا تنگه چاهکوه واقع شده که در این سفر می‌توان از آن پدیده خارق العاده هم دیدن کنید.
۸- جزایر ناز
جزایر ناز قشم که بخش مهمی از ژئو پارک قشم در خاورمیانه ایفا می‌کند، امروزه به یکی از پر ظرفدارترین مراکز توریستی این جزیره مبدل گردیده است، شاید راه رفتن به روی آب را شما فقط در فیلم‌های ماورایی دیده باشید، اما در جزیره قشم بخشی وجود دارد، که شما می‌توانید به روی آب پیاده روی کنید و یا حتی در روی آب با ماشین‌های آفرودی و شترسواری مشغول تفریح شوید.
۹- روستای باسعیدو
روستای باسعیدو از بهترین روستاهای قشم در فهرست ژئوسایت‌های ژئوپارک قشم با سواحل بکر و مناطق دنج، امروزه مورد توجه مسافران تور قشم قرار گرفته است، اکثرا اینجا را با نام اسکله صیادی باسعیدو، برج دیده بانی انگلیس‌ها، قبرستان سرابازن انگلیسی و بندر باسعیدو می‌شناسند، این دهکده از توابع بخش شهاب در شهرستان قشم بوده که در آن امکاناتی نظیر فروشگاه، مغازه های ماهی فروشی و برخی تفریحات دریایی برای گردشگران تعبیه شده است.
۱۰- روستای لافت
روستای لافت جز قدیمی‌ترین و بومی‌نشین‌ترین روستاهای ایران است، این روستا در جزیره قشم قرار دارد و محل مناسبی برای تفریح گردشگران می‌باشد، جزیره قشم از دیرباز به عنوان یکی از معدود مناطق آزاد ایران به شهرت رسیده است و در سالیان اخیر مورد توجه ویژه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته است، این روستا یکی از ژئوسایت‌های ژئوپارک قشم با کلی جاذبه‌های طبیعی و سواحل زیباست.
۱۱- غار خربس
غار خربس قشم غاریست که برخی آن را حاصل ساخت انسان در دوره مادها و برخی آن ادامه چین خوردگی‌های رشته کوه البرز می‌دانند، در هر صورت قدمت آن به دوره حضور مادها در ایران بر می‌گردد و از این حیث قدیمی‌ترین جاذبه تاریخی قشم است، در مجموع این غار خربس دارای ۴ محل ورودی است و دیوارهای بیرونی آن بین بیست الی سی متر ارتفاع دارند، حتی در برخی از کتب تاریخی، غار خربس را محلی برای پرستش الهه آب آناهیتا در دوره حکومت هخامنشیان در ایران می‌پندارند.
ژئوپارک جهانی قشم
ژئوپارک قشم، واقع در جزیره قشم استان هرمزگان در جنوب ایران، نخستین ژئوپارک خاورمیانه است که از سال ۱۳۸۵ به عضویت شبکه جهانی ژئوپارک‌های تحت حمایت یونسکو درآمده‌است. حفاظت از این ژئوپارک و ژئوسایت‌های آن توسط جوامع محلی و با نظارت و آموزش مدیریت ژئوپارک قشم از طریق فعالیت‌های گردشگری سبز صورت می‌گیرد.
جزیرهٔ قشم که به شکل دلفین در تنگهٔ هرمز در سواحل جنوبی ایران واقع است دارای تشکیلات زمین‌شناختی منحصر به فردی است که در اثر فرسایش ایجاد شده و مناطقی بسیار زیبا و دیدنی به شکل بیابان‌های سنگی ایجاد کرده‌است. به دلیل وجود منابع طبیعی فراوان در چشم‌اندازهای منحصر به‌فرد به ویژه ساختارهای زمین‌شناختی استثنایی، ژئوپارک جهانی قشم در بخش غربی جزیره قشم واقع شده‌است.
غار خربس یکی از ژئوسایت‌های ژئوپارک قشم ژئوپارک قشم به دلیل موقعیت استراتژیک خود در خلیج فارس از اهمیت بالایی برخوردار است و نماینده منطقه‌ای میان ژئوپارک‌های آسیای شرقی و اروپایی است. از نظر تنوع زمین‌شناختی و نیز تنوع سایت‌های موجود، جزیرهٔ قشم از تنوع فرهنگی و زمین‌شناختی بالایی برخوردار است ۲۱ مارس ۲۰۰۶ در نشست پاریس، ژئوپارک قشم به عنوان تنها ژئوپارک خاورمیانه در شبکه جهانی ژئوپارک‌ها (GGN) به ثبت رسید.
دی ماه ۱۳۹۱ ژئوپارک قشم به دلیل ناتوانی مدیران سازمان منطقه آزاد قشم در انجام معیارهای ثبت جهانی ژئوپارک از فهرست یونسکو خارج شد. نصب تابلو و علائم راهنمایی، احداث راه‌های دسترسی، ساخت اماکن اقامتی مانند هتل و مجموعه عوامل پشتیبانی برای حضور گردشگران در منطقه از جمله درخواست‌های یونسکو بود که باید در منطقه ژئوپارک قشم ایجاد می‌شد، اما به آن توجه نشد.
پس از تغییر دولت، مدیریت جدید ژئوپارک قشم با همراهی شبانه‌روزی جامعه محلی، کارشناسان و مدیران و با حمایت کامل مدیریت عامل سازمان منطقه آزاد قشم تلاش‌های زیادی کردند تا ژئوپارک قشم بار دیگر بتواند کارت سبز یونسکو را دریافت کند و دوباره به این عنوان ارزشمند دست یابد. پرونده بازگشت ژئوپارک قشم به منظور بازگشت به شبکه جهانی ژئوپارک‌ها آذرماه سال ۱۳۹۴ و پس از اقدام‌های مختلف به منظور حل مشکلات مطرح شده به یونسکو ارسال شد.
سرانجام ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۶ در دویست و یکمین نشست ژئوپارک‌های یونسکو که در فرانسه برگزار شد، ژئوپارک قشم کارت سبز گرفت و بار دیگر جهانی شد.امروز ژئوپارک قشم به عنوان یک ژئوپارک جهانی در یک دوره چهارساله تأیید شده و تا سال ۲۰۲۰ به‌صورت رسمی زیرنظر یونسکو فعالیت خواهد کرد.
مطرح شدن ژئوپارک قشم زمینه توسعه روزافزون گردشگری در سطح بین‌الملل و در پی آن توسعه اقتصادی و اشتغال بخش عظیمی از بومیان جزیره در کنار مراقبت صحیح از میراث ماندگار فرهنگی بر اساس استانداردهای بین‌المللی یونسکو را فراهم می‌سازد.
سخن پایانی
متاسفانه در سال‌های اخیر و با انتشار تصاویر ژئوسایت‌های جهانی ژئوپارک قشم در صفحات اجتماعی، برخی افراد برای ثبت تصویر و ضبط فیلم به هر قیمتی در این مراکز طبیعی جهانی اقدام به عکاسی می‌کنند که آسیب‌های زیادی به این مناطق زده‌اند، امید است در حفظ و نگهداری این میراث طبیعی ملی و جهانی کوشا باشیم تا در آینده و جذب گردشگران خارجی، رونق خوبی در صعنت گردشگری جنوب ایران شاهد باشیم؛ در پایان منتظر امتیاز و نظرات شما درباره ژئوپراک قشم در بخش زیر خواهیم بود.
بیشتر بخوانید
- ساحل نمکدان قشم
- فاصله کیش تا قشم و بالعکس
- چاه‌های تلا بندر لافت قشم
- رستوران شب‌های طلایی قشم
- بهترین سواحل قشم را بشناسید!
