موزه آب دزفول در واقع مجموعه‌ای از آسیابهای تاریخی دزفول است که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌اند. بنای اولیه این آسیاب‌ها به دوره ساسانی می‌رسد که در دوره‌های مختلف بازسازی و مرمت شده‌اند. اوج شکوفایی آنها در دوره صفویه بوده است که تعداد آنها به ۵۰ آسیاب در عرض رودخانه رسیده است. با توجه به قدمت و اهمیت این مجموعه ارزشمند به تازگی بخش‌هایی از آن مرمت و بازسازی شده و تحت عنوان موزه آب به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری دزفول مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.
آسیاب های تاریخی دزفول
آنچه امروز به عنوان آسیابهای آبی شناخته می‌شود مجموعه‌ای از سازه‌های آبی است که در گذشته به عنوان آب‌بند و آسیاب استفاده می‌شدند. این مجموعه در ارتباط با جریان دایمی رود دز و هم‌زمان با شکل‌گیری هسته ساسانی، شهر در بستر رودخانه ساخته شده و در دوره‌های بعدی توسعه شهر به فراخور نیاز ساکنین جدید شهر توسعه یافته است.
پیشینه تاریخی آسیابهای آبی در ارتباط با سازه پل قدیم دزفول، مربوط به دوره ساسانیان است ولی عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود هستند، به دوره‌های تاریخی صفویه و قاجاریه برمی‌گردد. این سازه‌ها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانه‌ای، آجر و با ملاط ساروج ساخته شده‌اند. فرم معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی این شهرستان بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده است.
بیشتر بخوانید
آسیابهای آبی دزفول یکی از آثار تاریخی ارزشمند شهرستان دزفول می باشد که در ردیف آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. تعداد آسیاب‌ها در دوره صفویه حدود ۵۰ تا ۶۰ عدد بود که بخشی از آنها در اثر سیلاب‌های فصلی تخریب شدند. آسیابهای آبی دزفول در بخش‌های مختلف رودخانه دز قرار دارند. بخشی از آنها به فاصله حدود ۸۰۰ متر از سد تنظیمی (دزفول) و در جنوب تفریحگاه ساحلی دز، بخشی در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی دیگر نیز در کنار پل قدیم این شهرستان ساخته شده‌اند.پیشینه تاریخی آسیابهای آبی دزفول در ارتباط با پل قدیم (دزفول) بوده که به دوره ساسانیان باز می گردد اما عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود است به دوره تاریخی صفویه و قاجاریه باز می گردد.این سازه‌ها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانه ایی، آجر و با ملات ساروج ساخته شده‌اند.شکل معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی شهرستان دزفول بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده و به هم مربط هستند.در زمینه استفاده بهتر از طریق محوطه‌سازی و ایجاد سفره خانه سنتی در کنار این سازه‌ها و بازسازی و راه‌اندازی چرخ یکی از آسیاب‌ها، این مجموعه لقب موزه آب به خود گرفته که استقبال خوبی از آن صورت گرفته‌است.
با توضیحات بسیار جامع و عاشقانه آقای دکتر بصیری لذت دیدند این عمارت قدیمی و اقلام پزشکی دو چندان می‌شود.