آرامگاه خیام نیشابوری یکی از بهترین جاهای دیدنی نیشابور در مسیر تهران به مشهد قرار دارد، ساعات بازدید آرامگاه خیام نیشابور همه روزه از ۸ صبح الی ۱۹ می‌باشد که با پرداخت هزینه ورودی می‌توانید از آرامگاه یکی از بین‌المللی ترین مشاهیر و دانشمندان ایرانی دیدن کنید، مقبره آرامگاه خیام در شمال بوستان خیام واقع شده و یکی از بهترین جاذبه‌های گردئشرگی نیشابور در خراسان رضوی بشمار می‌رود.
نام اصلی این شاعر و دانشمند برجسته ایرانی حکیم ابوالفتح عمرابن خیام می‌باشد که در شهر نیشابور زندگی می‌کرده است. بهترین زمان بازدید از آرامگاه خیام نیشابوری ماه‌های فرویدین، اردیبهشت، خرداد، شهریور، مهر و آبان است، گرچه برای علاقه مندان به شعر و ادبیات فارسی دیدن اینجا در همه روزهای سال لذت خاصی خواهد داشت، برای رسیدن به این مکان مهم نقشه آرامگاه خیام نیشابور در ابتدای مطلب را دنبال کنید تا به آسانی به این جاذبه گردشگری مهم ایران زمین برسید.
آرامگاه خیام
از شاخه‌های اصلی و دانش‌های وی می‌توان به دانش ریاضی، دانش نجوم، نویسندگی و شعر اشاره کرد، در نگاه اول همه مردم خیام را شاعری برجسته می‌دانند، اما حقیقت آن است که در سطح بین الملل دانش ریاضی، نجوم و پزشکی وی بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد تا اشعار و رباعیات او، البته اشعار وی جز برترین آثار حوزه شعر و ادب در کشور ایران محسوب می‌گردد.
آرامگاه خیام نیشابور
در سالیان اخیر و پس از انقلاب اسلامی آرامگاه خیام نیشابوری مورد توجه ویژه مسوولین بخت میراث فرهنگی قرار گرفت و از آن سال‌ها تا به امروز امکانات رفاهی و توریستی فراوانی به این مقبره افزوده شد که در قالب مجموعه فرهنگی و ادبی خیام نیشابوری شناخته میشود، جایی که سالیانه ۵ میلیون گردشگر داخلی و خارجی از آن بازدید به عمل می‌آورند، در این مجموعه علاوه بر آرامگاه خیام نیشابوری، موزه، کتابخانه و غرفه‌های فروش صنایع دستی و کلی امکانات رفاهی دیگر قرار دارد تا گردشگران به بهترین شکل ممکن بتوانند در این نقطه توریستی به تفریح بپردازند.
زندگی نامه خیام نیشابوری
خیام نیشابوری شاعر و ریاضیدان برجسته ایرانی در قرن پنجم هجری قمری بود، خیام با درمان مرضی فرزند سلطان سنجر توانست اولین فرد در دنیا شد که مرض آبله را درمان می‌کند و به شهرت برسد، در سال ۵۱۰ هجری قمری حکیم بزرگ نیشابوری دار فانی را وداع گفت و در قبرستان عمومی شهر نیشابور بدون هیچ گرامی داشتی به خاک سپرده شد.
معمار آرامگاه خیام نیشابوری
تا سال ۱۳۳۶ هجری شمسی این مقبره هیچگونه سر در و مشخصه‌ای نداشت تا اینکه معماری برجسته ایرانی قرن حاضر هوشنگ سیحون که در آن سال‌ها به مرمت و بازسازی آثار ملی ایرانی مشغول بود، تصمیم به ساخت یه ارمگاه در خور این شاعر و دانشمند بزرگ نیشابوری گرفت، وی با تیم مهندسی خود طی مدت زمان ۳ سال پروژه ساخت آرامگاه خیام نیشابوری را به اتمام رساند و در سال ۱۳۴۱ شمسی برای اولین مرتبه بازدید آن برای عموم مردم آزاد گردید، این بنا دارای اسکلتی فلزی بوده و توسط ۱۰ ستون و ۵ پایه طرح ریزی شده است.
سبک معماری مقبره خیام نیشابوری
بنای اصلی که دقیقا بر روی سنگ قبر خیام ساخته شد به شکل کاملا متقارن و چهار وجهی می‌باشد و بر روی آن یکی از اشعار ملک الشعرای بهار با خط زیبای فارسی سلیس درج شده است، بنای اصلی این آرامگاه با ۱۰ ستون به یکدیگر متصل شده است و همچنین طول این مقبره ۱۸ متر می‌باشد، تمامی اصول معماری به کار رفته در ساخت مقبره خیام نیشابوری مرتبط با علوم ریاضی و هندسی که خود خیام کشف کرده بوده که در نوع خود بی نظیر است، برای تزئینات و زیبا سازی در این مقبره از کاشی‌های آبی رنگ فیروزه‌ای منقش به اشعار و رباعیات خیام استفاده شده و کل این مجموعه در باغی به مساحت ۲۱ هزار متر مربع قرار دارد.
الهامات در ساخت آرامگاه خیام نیشابوری
مهندس هوشنگ سیحون در گفتگویی در آن سال‌ها با یکی از روزنامه‌های قدیمی ایرانی گفت که به علت اینکه خیام نیشابوری دارای سه خصیصه بارز است، یعنی منجم، ریاضیدان و شاعر، باید بنا و آرامگاه خیام نیشابوری را طوری بسازیم که نشان دهنده هر سه مورد باشد، آرامگاه از دور شبیه به یک خیمه می‌باشد که در تصاویر مشاهده می‌کنید.
اعداد و ارقام آرامگاه خیام
در واقع در مقبره شما با ۱۰ ستون روبرو می‌شوید و شکل ظاهری خود مقبره به روی زمین به شکل عدد ۰ است که نشان دهنده عدد ۱۰ می باشد و منظور خود این عدد است، اولین عدد ۲ رقمی در دانش ریاضی می باشد، همچنین ستون‌های مورب این این مقبره زیبا توسط یک پایه عمود بر زمین نگه داشته شده است و دارای تورفتگی‌های بیرونی متقارن با تمام ۹ ستون دیگر است، در سقف این آرامگاه با مصالح بنایی تصویر یک ستاره با پنج تیغه دیده میشود که نشان دهنده علم نجوم شناسی حکیم عمر خیام می‌باشد.
نقوش مینیاتوری آرامگاه خیام
در آرامگاه خیام شما به تعداد زیادی آثار نقاشی، کاشی‌های تزئینی و دیوارنویسی‌هایی با خط نستعلیق پارسی از اشعار و رباعیات خیام روبرو می‌شوید، در آن دوره که سیحون مشغول به ساخت این مقبره زیبا بود، یکی از نامی ترین خطاط‌های دوره پهلوی دوم به نام استاد مرتضی عبدالرسولی تمامی اشعار انتخاب شده توسط استاد جلال همایی را با زیباترین شکل ممکن به روی کاشی‌ها و دیوارهای مقبره درج کرد، همچنین از درون مقبره شما با نقاشی‌هایی از گل ها، حیوانات، پرندگان و … روبرو می‌شوید که همگی برگرفته از رباعیات خیام نیشابوری می‌باشند.
هفت خیمه آرامگاه خیام
در ابتدای ورود به آرامگاه خیام نیشابوری چندین حوض زیبا توجه شما را جلب کند، در واقع این‌ها هفت خیمه سنگی می‌باشند که از زیر هر کدام دارای یک حوض بی نظیر هستند، این هفت خیمه نشان دهنده هفت آسمان، هفت فلک و هفت تپه می‌باشد که همگی مربوط به علم ستاره شناسی خیام میشود.
آرامگاه خیام نمایش دهنده علم خیام
در مجموعه آرامگاه خیام نیشابوری یکی از مهم‌ترین سازه‌های مهندسی قرن حاضر شمسی می‌باشد که در آن شما می‌توانید ادغام منحصر به فرد علم ستاره شناسی، ریاضی و شعر را با معماری تماشا کنید و در کنار مقبره های موجود همچون حافظیه و آرامگاه فردوسی در شهرهای شیراز و مشهد مقدس یکی دیگر از آرامگاه‌های زیبا دارای سبک مهندسی خاص می‌باشد، این مکان در سال ۵۴ شمسی با شماره ۱۱۷۵ به عضویت اثار ملی ایرانی در آمد.
معرفی موزه خیام
موزه تخصصی خیام در سال ۱۳۸۰ شمسی پس از ۴ سال تلاش بی وقفه مهندسین بخت، برای بازدید عموم گردشگران ایرانی و خارجی افتتاح گردید، در این موزه شما می‌توانید با ابزارهای ستاره شناسی و علم کیهانی، تندیس‌هایی زیبا از خیام، شرح زندگی خیام، کتب دست نویس خیام و رباعیات قدیمی وی بیشتر آشنا شوید، در مجموع موزه خیام دارای ۴ قسمت دیدنی مختلف است که در قسمت اول آن ابزار آلات ستاره شناسی، در قسمت دوم ظرف های و لوازم شخصی خیام، در قسمت سوم ظروف کشف شده در منطقه نیشابور کنونی مربوط به قرن‌های دور و در بخش چهارم این موزه دست خط ، دست نوشته‌ها و کتب شخصی این دانشمند برجسته ایرانی نمایش داده میشود.
- هزینه ووردی به موزه : ایرانی ۵ هزار تومان و خارجی ۲۰ هزار تومان
- ساعات بازدید : ۹ صبح الی ۱۸
- روزهای تعطیل : تاسوعا، عاشورا، ۲۱ رمضان، ۲۸ صفر و ۱۴ خرداد
کتابخانه آرامگاه خیام
یکی دیگر از دیدنی‌های موجود در مجموعه تفریحی خیام کتابخانه این مجموعه می‌باشد، شما می‌توانید در این کتابخانه از آرشیو ۱۰ هزار جلدی کتب مختلف که اکثر آن‌ها مربوط این دانشمند مشهور نیشابوری می‌باشد، استفاده کنید.
امکانات آرامگاه خیام
در این محل امکانات رفاهی دیگری جهت رفاه حال مسافران در نظر گرفته شده است که از جمله آن‌ها می‌توان به پارکینگ این مجموعه با ظرفیت ۲ هزار خودرو شخصی، سرویس بهداشتی، مسجد و نمازخانه، فروشگاه، رستوران‌های متعدد، کافی شاپ، هایپرمارکت، استراحتگاه ویژه مسافران اشاره کرد که همه این‌ها در بخش‌های مختلف این باغ ۲۱ هزار متر مربعی قرار دارند.
چگونه به آرامگاه خیام نیشابوری بروم؟
برای مراجعه به این آرامگاه اگر در مشهد قرار دارید، می‌توانید بوسیله تاکسی یا خودرو شخصی خود را به میدان گاراژدارها برسانید و پس از آن وارد اتوبان مشهد تهران شوید، بعد از عبور از این اتوبان ۴۰ کیلومتری با تابلوی راهنمای شهر نیشابوری روبرو می‌شوید و پس از طی کردن مسافتی به میزان ۱۰۰ کیلومتر به شهر نیشابور می‌رسید.
در شهر نیشابور تابلوهای راهنمایی به سمت خیابان خیام را دنبال کنید، پس از وارد شدن به این خیابان تا انتها آن را طی کنید تا با آرامگاه و مقبره خیام روبرو شوید، اگر از شهر تهران به صورت زمینی به سوی مشهد در حرکت هستید، می‌توانید قبل از ورود به مشهد در شهر نیشابور استراحت کنید و از این مقبره زیبا در میانه سفر خود بازدید نمایید.
- فاصله مشهد تا آرامگاه خیام: ۱۳۴ کیلومتر معادل ۱۱۰ دقیقه رانندگی بدون ترافیک و توقف
- فاصله تهران تا آرامگاه خیام: ۷۸۶ کیلومتر معادل ۱۰ ساعت رانندگی
- فاصله سبزوار تا آرامگاه خیام: ۱۲۴ کیلومتر معادل ۹۰ دقیقه
- فاصله شاهرود تا آرامگاه خیام: ۳۷۴ کیلومتر معادل ۴ ساعت رانندگی
- فاصله تربت حیدریه تا آرامگاه خیام: ۱۶۸ کیلومتر معادل ۲ ساعت رانندگی
- فاصله یزد تا آرامگاه خیام: ۸۱۱ کیلومتر معادل ۱۰ ساعت
- فاصله بجنورد تا آرامگاه خیام: ۲۷۵ کیلومتر معادل ۴ ساعت
- فاصله سمنان تا آرامگاه خیام: ۵۵۴ کیلومتر معادل ۶ ساعت
- فاصله سرخس تا آرامگاه خیام: ۲۶۵ کیلومتر معادل ۳ ساعت و ۳۰ دقیقه
- فاصله کاشمر تا آرامگاه خیام: ۱۴۰ کیلومتر معادل ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه
سخن پایانی
شما می‌توانید تجربیات، سوالات و نظرات خود را درباره آرامگاه خیام نیشابوری از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران در شهر نیشابور در بخش زیر کامنت کنید.
بیشتر بخوانید
جاذبه های مهم و تماشایی کشورمان، آرامگاه خیام نیشابوری را برای سفر خود انتخاب کرده‌ایم. آرامگاهی که در شهر تاریخی و پر افتخار نیشابور واقع شده است و سفر به آن به منزله سفر به گوشه‌ای از تاریخ و علم و ادب ایران محسوب میشود. حکیم ابوالفتح عمر بن خیام نیشابوری در سده ۵ هجری قمری در شهر نیشابور زاده شد. او ریاضیدان، اخترشناس و شاعری بزرگ در دوره سلجوقی بود که رباعیات آن در تمام جهان شهرت بسیاری دارد. بنای مقبره وی در میان باغی از درختان کهنسال در نزدیکی صحن امامزاده محروق بنا شده است. بنای فعلی آرامگاه حکیم عمر خیام در سال ۱۳۳۸ هجری شمسی پس از تخریب ۲ بنای دیگر، سومین آرامگاه ساخته شده در زمان پهلوی است که طرح آن با دستان توانمند و ذهن خلاق هوشنگ سیحون ریخته شده است. شاید برایتان جالب باد که بدانید این آرامگاه یکی از نمونه‌های مشهور آرامگاه سازی در معماری ایرانی است که طاق ها و تیغه‌های به کار رفته در بنای آن زیبایی خاصی به این مجموعه داده است. ساختمانِ سنگی آرامگاه شکلی رو باز دارد و به صورت فرمی زیبا و منحصر به فرد ساخته شده است. هوشنگ سیحون در ساخت این آرامگاه سعی داشت تمام جنبه‌های زندگی و علومی که خیام فراگرفته بود را در نظر بگیرد. بنای آرامگاه از ۱۰ پایه ستون سنگی تشکیل میشود، عدد ۱۰ اولین عدد دو رقمی در علوم ریاضی است که نشان از ریاضیدان بودن خیام دارد. این ۱۰ ستون در قسمت بالای بنا به یکدیگر می‌رسند و شکل ستاره‌ای ۵ پر را تشکیل می‌دهند که در آسمان شب‌های نیشابور می‌درخشد و این نشان از منجم بودن خیام دارد. در قسمت‌های لوزی شکل بدنه بنا، ۲۰ رباعی از خیام به خط تعلیق نوشته شده که نشان از حس لطیف و طبع شاعری خیام دارد. در نزدیکی آرامگاه دو بنای دیگر شامل یک کتابخانه و موزه به چشم می‌خورد که تندیسی از خیام در ابتدای باغ نصب شده است. موزه آرامگاه خیام در سال ۱۳۷۶ ساخته شده است و در اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۹ درهای آن به روی علاقه‌مندان باز گردید. این موزه زیر نظر سازمان دولتی بوده و زمینه تخصصی آن نمایش ابزار و ادوات مرتبط با علم است. موزه خیام همزمان با برگزاری کنگره جهانی “حکیم عمر خیام” و در پاسداشت شان و مقام علمی او افتتاح گردید که در آنجا آثاری از علم ستاره شناسی، ظروف مفرغی و فلزی، ظروف سفالین لعاب دار و نسخ خطی به نمایش درآمده است. در کنار بازدید از موزه آرامگاه خیام شما کتابخانه‌ای را مشاهده می‌کنید که در سال های گذشته کتاب‌ها و نسخ آن به کاروان سرای شاه عباسی و دیگر جاذبه تاریخی و معروف نیشابور انتقال یافته است. بنابراین اگر می‌خواهید از کتب این کتابخانه بهره ببرید باید به کاروان سرای شاه عباسی در خیابان امام خمینی نیشابور سر بزنید. خلاصه این که برای بازدید از آرامگاه خیام و موزه خیام که آثاری از علم نجوم را به نمایش گذاشته است، به خیابان عرفان در میدان فضل نیشابور بروید. خوب است بدانید که نیشابور شهر سنگ‌های فیروزه است، پس از خرید سوغاتی و زیورآلات زیبایی که با سنگ‌های فیروزه ساخته شدند ،غافل نشوید. در تور مشهد علاءالدین تراول شما می‌توانید از دیگر اماکن دیدنی مشهد همچون موزه نادری، منطقه تفریحی توریستی چالیدره، پارک ملت و غیره بازدید کنید و با اقامت در بهترین هتل های مشهد همچون هتل درویشی و هتل قصر طلایی لحظات نابی را در کنار ما سپری کنید.شعری زیبا از خیام . لب برلب کوزه بردم از غایت آز تازو طلبم واسطه ی عمر دراز .لب بر لب من نهادو میگفت براز .می خور که به این جهان نمی آیی باز
خوبه. مکانی زیبا و دلنشین فقط اینکه چرا پول میگیرن. مگر اینکه پول حاصل از ان به نحوه‌ی درست خرج شود
با گوگل مپ رفتیم تا رسیدیم پلیس نگه داشت جریمه کرد گف یک طرفه اومدی لعنت به گوگل مپ😐
بابامم ناراحت شد باز رفتیم اصلا پیاده نشدیم
آرامگاه خیام در شهر نیشابور و در استان خراسان رضوی قرار دارد
نام کامل خیام – غیاث‌الدین ابوالفتح عُمَر بن ابراهیم خَیّام نیشابوری است
خیام فیلسوف، ریاضیدان، ستاره‌شناس و شاعر رباعی‌سرای ایرانی در دوره سلجوقی بوده
آرامگاه فعلی خیام توسط آقای هوشنگ سیحون طراحی و در سال ۱۳۴۱ به اتمام رسیده است، این اثر با شماره ثبت ۱۱۷۵ در تاریخ ۱۸ آذر ماه ۱۳۵۴ جز آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
آرامگاه خیام، بنای یادبودی شایسته و درخور این شاعر و ریاضیدان بزرگ ایرانی و بی شک یکی از شاهکارهای مرحوم سیحون است. در لابلای روابط هندسی دقیق بنا از یک سو و رنگها و نگاره های سطوح آن از سوی دیگر دست به دست دادن ریاضیات و هنر و شعر را می توان حس کرد. فضای مصفای باغ و بازی ابرهای نزدیک به زمین با آفتاب نیشابور در فصل بهار بیننده را وا می دارد بر لب جوی نشیند و گذر عمر بیند!
خیام یکی از نوابغ عصر خویش بوده است… حتی در خود ایران خیلم را بیشتر بخاطر رباعیاتش می‌شناسند در حالی که تخصص اصلی خیام در نجوم و ریاضیات بوده است و از قضا نسبت دادن این رباعیات به خیام نزد اهل فن جای ابهام و تشکیک است.
تقویمی که اکنون در ایران از آن استفاده میشود . از ابتکارات این دانشمند نامی می‌باشد.
باری دیگر در ۱۳فروردین ۱۴۰۱به آرامگاه خیام آمدیم.
چون روز طبیعت بود و هوا بسیار عالی خانواده های بسیاری به این مکان آمده بودند.
ورودی آرامگاه برای تهیه بلیط فقط ازیک نفر کارت ملی برای واکسن الزامی بود و بقیه افراد با دادن بلیط به داخل میرفتند.
خیلی عالی بود، محیط ارام و دلنشین، منتها متنی که بصورت سنگواره نوشته شده یه عده عقب مونده متحجر اومدن خراب کاری کردن
آرامگاه یا بنای یادبود خیام نیشابوری بنایی است برای یادبود و بزرگداشت خیام، که بر روی مدفن وی قرار دارد. از نقاط دیدنی و گردشگری شهر نیشابور و استان خراسان رضوی است و همه ساله مورد بازدید شمار زیادی از گردشگران داخلی و خارجی و دوستداران این شاعر، ریاضی دان و ستاره شناس بزرگ قرار می گیرد. بنای این آرامگاه بدست حسین سیحون ساخته شده است
مکان خاکسپاری عمر خیام، از قطب های گردشگری نیشابور، نماد شهر نیشابور و نمونهٔ برجستهٔ معماری نوین ایرانی است که طراحِّ آن هوشنگ سیحون بود و آن را در ۶ شهریور ۱۳۴۱ پایان داد.طرحش برگرفته از زندگی، زمانه و اندیشه‌های عمر خیام است که بر هر سه «ریاضیدان»، «اخترشناس» و «شاعر» بودنِ خیام استوار است و سازه‌های پیرامون آرامگاه، به پیشهٔ پدری خیام (خیمه‌دوزی) رویکرد دارد؛ ۲۲ متر بلندا دارد؛ پیکربندی‌اش بتنی با هستهٔ فلزی است و در باغی در حومهٔ جنوب شرقی شهر نیشابور جای دارد.
این بنا در تاریخ ۱۸ آذر ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۷۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این آرامگاه در یک باغ کهن جای داردو مجموعه‌ای از کتابخانه، موزه و مهمانخانه را داراست. تندیسی از خیام در درآمد باغ نصب شده‌است. مساحت باغ خیام بیست هزار متر مربع و طول گوربنا ۱۸ متر است که پیراموش درختان کاج‌اند.این گوربنا، آمیزه‌ای هنر معماری مدرن و کهن ایرانی است که طراحش هوشنگ سیحون بود.
در کتیبه‌های لوزی و کاشی‌کاری شدهٔ آرامگاه، بیست رباعی از خیام به خط تعلیق به‌خط مرتضی عبدالرسولی در ۱۳۳۹ ش نگاشته‌است.که تحت نظارت طراح و معمار بنا، مهندس سیحون انجام شده و نمونه‌ای منحصر به فرد از کاربرد خط تعلیق در کتیبه‌نگاری بناها به‌شمار می‌رود. خط تعلیق هر چند امروزه فراموش شده اما نخستین خط ایرانی است و در روزگار خیام در میان کاتبان کاربرد فراوانی داشت.