آرامگاه خشایارشا که برخی آن را اشتباها خشایارشاه خطاب می‌کنند از جاهای دیدنی نقش رستم و یکی از مقبره‌های پادشاهان هخامنشی در این منطقه و کنار آرامگاه داریوش بزرگ، آرامگاه داریوش دوم و کعبه زرتشت قرار دارد، ساعات بازدید آرامگاه خشایارشاه روستای امیدیه استان فارس همه روزه از ۸ صبح تا ۱۷.۳۰ حتی در روزهای تعطیل و جمعه‌ها می‌باشد، فاصله شیراز تا آرامگاه خشایار شاه ۶۷ کیلومتر معادل ۱ ساعت رانندگی از جاده مرودشت و تخت جمشید است که خود تخت جمشید ۱۰ کیلومتر قبل از این مکان و آرامگاه کوروش بزرگ در روستای مادر سلیمان و ۷۰ کیلومتر بعد از نقش رستم قرار دارند، در ادامه با تاریخچه، معماری و اطلاعات جالب توجه آرامگاه خشایار شاه آشنا خواهید شد.
آرامگاه خشایارشا
آرامگاه خشایارشاه گوری صخره‌ای در کوه حاجی‌آباد نقش رستم است که در بلندای ۲۶ متری از تراز زمین جای گرفته است. خشایارشا در اکتبر ۴۶۵ پیش از میلاد توسط رئیس گارد سلطنتی اردوان و یک خواجه به نام میترا یا اسپنت میترا که با یکدیگر همدست شده بودند، در خوابگاه خویش کشته شد و در این آرامگاه که در دل کوهی سنگی تراشیده بود، جای گرفت.
تاریخچه آرامگاه خشایارشا
وی در سال ۴۸۶ پیش از میلاد در سن ۳۵ سالگی به تخت نشست و پس از ۲۰ سال پادشاهی، در سال ۴۶۵ پیش از میلاد به قتل رسید. این آرامگاه در فاصلهٔ ۱۰۰ متری شرق و شمال شرقی آرامگاه داریوش بزرگ و به شکل چِلیپا تراشیده شده است. در بخش بالایی صلیب، نقش نماد فروهر و ماه، در بالا و تصویر خشایارشا در حالی که دستش را به سوی فروهر و آتشدانی که روبه‌رویش قرار دارد دراز کرده، حکاکی شده است.
معماری آرامگاه خشایارشا
در زیرپای شاه اورنگی که مردم سرزمین‌های گوناگون بر دوش دارند، قرار دارد. دهلیز و ورودی آرامگاه، ۳ متر در ۶٫۶۰ متر است و تنها یک اتاقک دارد که درست روبه‌روی درگاه ورودی است و در آن سه قبر کنده شده است. مشخص نیست که چه کسانی با خشایار شاه در این قبرها دفن شده‌اند. به چهار دلیل می‌توان انتساب این آرامگاه را به خشایارشاه، اثبات کرد: پیش از هر آرامگاه دیگری در خصوصیات سنگ‌تراشی و کارهای هنری، دوره‌ی داریوش بزرگ و خشایارشا را به‌یاد می‌آورد.
در سمت راست آرامگاه داریوش واقع شده و از لحاظ نقوش، به‌آن شباهت فراوانی دارد. این آرامگاه را در سینهٔ صخره‌ای عمودی کنده‌اند که وقت چندانی برای تراشیدنش لازم نبوده، در حالی که آرامگاه طرف چپ آرامگاه داریوش را در صخره‌های شیب‌دار و برجسته تراشیده‌اند که وقت بیشتری می‌خواسته و معلوم است که آنکه جای بهتر را برگزیده، لابد زودتر دست به کار شده است. محور طولی دهلیز آن درست موازی با جبههٔ بیرونی آرامگاه است، و این ویژگی را فقط در آرامگاه داریوش بزرگ می‌توان یافت و آرامگاه‌های دیگر چنین دقت و موازنه‌ای ندارند.
سخن پایانی
برای مسیریابی بهتر شما می‌توایند از هر کجایی که هستید، در ایران از نقشه ابتدای مطلب استفاده کنید تا بدون چالش به این مکان باستانی و یکی از مهم‌ترین آثار ملی ایران برسید، منتظر امتیاز و نظرات شما درباره مقبره خشایارشا در نقش رستم، روستای امیدیه خواهیم بود.
بیشتر بخوانید
- آرامگاه ناصر حجازی
- آرامگاه خیام نیشابور
- آرامگاه حافظ شیراز
- خزانه شاهی تخت جمشید
- آرامگاه اردشیر سوم تخت جمشید
فوق العاده خاص و زیبا و دیدنی بود که یکی از معماریهای شاهکار ایرانی است
داریوش بزرگ پسران بسیاری داشت که بزرگترین آن‌ها آرتوبازان بود، ولی داریوش خشایارشا را که بزرگترین فرزند آتوسا دختر کوروش بود به جانشینی برگزید. خشایارشا در سال ۴۸۶ پیش از میلاد در سی و چهار سالگی پس از مرگ پدر به پادشاهی رسید.خشایارشا بر کشوری فرمان می‌راند که بزرگترین شاهنشاهی تاریخ جهان از نظر درصد مردمانی که در آن می‌زیسته‌اند است. ۴۴ درصد مردمان جهان در این گستره زندگی می‌کرده‌اند.
نام خشایارشا از دو بخش «خشای» به معنای «فرمان‌روا» و «آرشا» به‌معنای «قهرمان‌مرد» پدید آمده‌است. معنای این نام می‌تواند «کسی که در میان شاهان پهلوان است»
یا فرمانروای قهرمانان باشد خشایار یعنی آنکه در راستی سلطنت می‌کند و وقتی که به سمت ولایتعهدی منسوب شد این لقب را بر او نهادند.
آرامگاهِ چهار پادشاهِ هخامنشی در این جاست. داریوش نخست، داریوش بزرگ(دُیُم)، خشایارشاه و اردشیر نخست. همچنین کعبهٔ زرتشت این جاست.
آرامگاه خشایارشا در مجموعه نقش رستم اولین آرامگاه از سمت راست است که از سه آرامگاه دیگر جداست. به شکل چلیپا است و در زمان بازدید ما در اسفند ۱۴۰۱ داربست زده شده و در حال مرمت بود. خشارشا پادشاه هخامنشی پسر داریوش بزرگ و آتوسا دختر کورش بزرگ بوده.