آرامگاه باباطاهر در میدان باباطاهر از بهترین جاهای دیدنی همدان و یکی از مهم‌ترین آرامگاه‌های ایران است، ساعات بازدید آرامگاه باباطاهر همدان همه روزه از ۸:۳۰ صبح الی ۱۸:۰۰ حتی در روزهای تعطیل و جمعه‌ی هر هفته می‌باشد. قیمت بلیط آرامگاه باباطاهر همدان برای مسافران ایرانی ۵ هزار تومان و برای گردشگران خارجی ۵۰ هزار تومان است که در گیشه‌ی ورودی میدان قابل تهیه است. برای رسیدن به میدان باباطاهر از نقشه آرامگاه باباطاهر در ابتدای مطلب استفاده کنید.
آرامگاه باباطاهر
آرامگاه باباطاهر از جاذبه های گردشگری همدان می‌باشد که سالانه مسافران فراوانی اعم از داخلی و خارجی از آن بازدید به عمل می‌آورند، باباطاهر یکی از شاعران نامی ایرانی بوده که با اشعارش سبکی نوین در هنر ادبی کشور ایجاد کرد، در ادامه معرفی جاذبه های گردشگری ایران و در این مقاله با یکی از بهترین جاذبه های تاریخی همدان آشنا خواهید شد همراه ما باشید تا با مقبره و تاریخچه این شاعر بی نظیر بیشتر آشنا شوید.
مقبره باباطاهر
آرامگاه باباطاهر در شهر همدان با همت مسوولین اداره میراث فرهنگی استان در سال ۱۳۷۶ به فهرست میراث ملی ایران افزوده شد و از آن سال تا به اموروز با مراقبت و نگهداری جز بهترین جاهای دیدنی همدان است، این شاعر در محفل ادیب به استاد دو بیتی شهرت دارد و در قرن ۴ و ۵ هجری قمری ترانه سرایی می‌کرد.
باباطاهر در اکثر کتب های ادبی به باباطاهر عریان شهرت دارد، اگر چه از شیوه دقیق زندگی وی و خانواده‌اش اطلاعات دقیقی در دست نیست اما شهرت این شعر سرای تاریخی در سراسر دنیا پیچیده است، علت نام نهادن عریان بر باباطاهر این بوده که وی در طول زندگی‌اش هیچگونه استرس دنیوی نداشته و تمامی اشعارش فارغ از جهان هستی می‌باشد.
سبک معماری آرامگاه باباطاهر
آرامگاه باباطاهر ابتدا در قرن ششم هجری قمری به دست سیاسیون همدانی و در دوره حکومت سلجوقیان ایجاد گردید، ولی با گذشت سال‌ها از این مقبره تنها یک خرابه باقی ماند تا اینکه در دوره پهلوی اول، اداره میراث فرهنگی بخت تصمیم به بازسازی و مرمت مقبره باباطاهر گرفت.
ساخت آرامگاه باباطاهر
گرچه پروژه ساخت آرامگاه از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۴۹ زمان برد، اما پس از اتمام آن مقبره‌ای زیبا و در خور شان این شاعر به چشم میخورد، البته بیشترین مرمت و زیباسازی آرامگاه باباطاهر در بین سال‌های ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۹ شمسی بود، زمانیکه استاد هوشنگ سیحون و مهندس فروغی از نامداران دانش معماری تلاش‌های فراوانی برای ساخت ان انجام دادند.
مساحت آرامگاه باباطاهر
از لحاظ جغرافیایی مقبره در شمال غربی همدان قرار دارد، زیربنای کلی آرامگاه باباطاهر ۸۹۶۵ متر مربع می‌باشد و در محیطی زیبا با فضای سبز دلنشین تعبیه شده است، فضای اصلی آرامگاه در یک سازه هشت ضلعی ایجاد شده و طاق و گنبد اصلی با رنگ آبی فیروزه‌ای از مناطق مختلف شهر قابل رویت است.
ابعاد آرامگاه باباطاهر
ارتفاع قاعده آرامگاه باباطاهر از خود تپه ۲۰ متر و از سطح خیابان ۲۵ متر می‌باشد، در واقع امروزه مقبره به روی یک تپه کم ارتفاع قرار دارد که از همین رو مشاهده آن از نقاط مختلف شهر امکان پذیر است، ستون‌های ساخته شد مقبره از جنس سنگ‌های گرانیتی بوده و فضای داخلی مجموعه ۹*۱۰ متر می‌باشد.
در دروه این ستون از آجرهای خشتی استفاده شده است و در محیط داخلی آرامگاه باباطاهر از کاشی‌هایی منقش به مشهورترین دو بیتی‌های این شاعر استفاده شده و در دور تا دور مجموعه با چشم هر بیننده‌ای بازی میکند و در چندین کاشی نام تمام مهندسین معمار و عاشقان باباطاهر در دوره پهلوی درج شده است.
معمار آرامگاه باباطاهر
مهندسین معمار این بنا یعنی استاد سیحون و فروغی از نامداران حوزه ساختمان در ایران بودند که هر دو عضو انجمن آثار ملی ایران هم بودند، استاد سیحون زاده ۱۲۹۹ شمسی در تهران بود که در سال ۱۳۹۳ شمسی در شهر ونکوور کانادا در گذشت از جمله آثاری که وی باعث گردید نامش در تاریخ ثبت شود بازسازی و مرمت و ایجاد پلان‌های زیبا برای آرامگاه نادرشاه در مشهد، آرامگاه خیام نیشابور، آرامگاه فردوسی طوس، آرامگاه ابن سینا، ساخت بنای بانک سپه و چدین پروژه دیگر نام برد.
مهندس فروغی کیست ؟
استاد مهندس فروغی هم زاده شهر تهران در سال ۱۲۸۶ شمسی بود که در سال ۱۳۶۲ شمسی چشم از جهان فرو بست، ایشان در طول عمر کاری خود ساخت بناهایی نظیر مرمت کاخ سعد آباد، مرمت آرامگاه سعدی، مرمت کاخ نیاوران، ساخت دانشگاه حقوق تهران و ساخت شعب مختلف بانکی ملی در شهرهای متعدد اشاره کرد.
امکانات آرامگاه باباطاهر
در محیط آرامگاه باباطاهر امکانات رفاهی متعددی برای گردشگران در نظر گرفته شده است که از جمله آنها می‌توان به یک غرفه فروش صنایع دستی و گردشگری، غرفه فروش سفال، تعدادی رستوران و کافی شاپ، فروشگاه های مختلف، سرویس بهداشتی و تاکسی سرویس اشاره کرد.
چگونه به آرامگاه باباطاهر برویم؟
برای مراجعه به مقبره باباطاهر بوسیله خودروهای شخصی در شهر همدان ابتدا وارد خیابان فلسطین و سپس وارد خیابان نیروی انتظامی و در آخر به خیابان استاد ابراهیمی مراجعه کنید، میدان باباطاهر که مقبره در آن قرار دارد در اواسط همین خیابان می‌باشد، بوسیله وسایل حمل و نقل عمومی نظیر اتوبوس باید وارد اتوبوس شهرک مشهور الوند همدان شوید و در ایستگاه باباطاهر از آن پیاده شوید تا با ورودی مقبره روبرو شوید.
نکته مهم
در استان لرستان یک مقبره به نام باباطاهر وجود دارد که قدمت آن به دوره خوارزمشاهیان برمی‌گردد، البته مردم این استان به علت ارادت ویژه به این شاعر از این مقبره بازدید می‌کنند اما در اسناد تاریخی مقبره اصلی و خاک وی در همدان و آدرسی که در ابتدای مطلب عرض شد قرار دارد.
سخن پایانی
حال که با آرامگاه باباطاهر و راهنمای بازدید آن آشنا شدید نظرات، سوالات و تجربیات سفر خود را از این جاذبه در بخش زیر کامنت کنید.
بیشتر بخوانید
ارامگاه بابا طاهر شاعر بنام ایرانی واقع در همدان هست.چه خوب است این ارامگاه بازسازی و مرمت شده هست تا همه بتوانم از انجا دیدن کنن.بلیط اش ۲۵۰۰ هست.در کنار مقبره اش اشعاره معروف اش به چشم میاد .جالب اینجاست ۱ تابلوی خیلی قدیمی هست که نوشته شاهنشاه اریا حضرت که این جملات رو مخدوش کردن ولی دقت کنید میتونید بخونید نوشته هاش رو
یکی از زیباترین و شاعرانه ترین مکان های دنیا بعد از حافظیه و سعدیه،باباطاهر هستش.من از بچگی آرزوی رفتن به اینجا رو داشتم که خداروشکر قسمت شد و رفتم.شمام حتما ی سرکی اینجا بکشید.
یکی از خوبیای شهر همدان اینه که به هرکدوم از جاذبه هاش بری،چند تا جاذبه ی عالی و خوب دور و برش هست.مثلا توی آرامگاه باباطاهر مزار چندتا شاعر معروف دیگم هست.مثل:
محمد ابن عبدالعزیز از ادیبان سده ۳ هجری
ابولفتح اسعد از فقیهان سده ۶
میرزا علی نقی کوثر از دانشمندان سده ۱۳
مفتون همدانی از شاعران سده ۱۴
آخر سر که از آرامگاه اومدین بیرون دم در سفالای خوب و ارزونی از لالجین گذاشتن حتما بخرید…
این مکان یکی از باصفا ترین مکان همدان است و با توجه به ارتفاع این آرامگاه اشراف خوبی به شهر خواهید داشت
آرامگاه باباطهر ی خوبی داره و اینه دسترسی بهش خیلی راحتی چرا که داخل شهره . دو بیتی های باباطاهرم که خیلی ساده و عاشقانه و گاهی با زبان محلی زیبایی های خودشو داره. جالبه که همچین آرامگاه زیبایی براش تو ی مجموعه بزرگ ساخته شده. زیربنای این ارامگاه واقعا زیاده و شبیه پارکه.
بنای مقبره باباطاهر عریان شاعر بزرگ قرن ۴ و ۵ که توسط محسن فروغی در ۱۳۴۴ طراحی و ساخته شده است.در اطراف این بنا هم بوستان زیبایی برای استراحت وجود دارد. در کنار آرامگاه این شاعر بزرگ آرامگاه شاعر فقید مفتون همدانی نیز قرار دارد.شاعری که شعر علی ای همای رحمت شهریار از اشعار او الهام گرفته شده است.قطعا در صورت سفر به همدان دیدن این مکان زیبا رو از دست ندهید.
آرامگاه بابا طاهر در شهر همدان و در استان همدان قرار دارد
آرامگاه بابا طاهر ربوط به دوره معاصر است و در همدان، میدان بابا طاهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۶ با شماره ثبت ۱۸۷۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
در محوطه داخلی آرامگاه ۲۴دو بیتی از سروده‌های باباطاهر بر روی ۲۴ قطعه سنگ مرمرین نوشته و نصب شده‌است
باباطاهر که حدوداً در اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم می‌زیسته، از شعرا و عرفای بزرگ روزگار خویش است. او یکی از مشهورترین دوبیتی سرایان ایرانی است
آرامگاه باباطاهر عریان را می‌توان از نمونه‌های ممتاز و بدیع معماری عصر حاضر دانست که با تلفیقی از معماری قرن هفتم و هشتم هجری، به مامنی برای علاقه‌مندان به ادبیات و این شاعر نامی، تبدیل شده است.
باباطاهر از شعرای مشهور و از بزرگان طریقت، در اوایل قرن پنجم هجری یعنی در دوران باروری دانش و معرفت ایران، در همدان به دنیا آمد. اما تاریخ دقیق تولد او مسجل نشده است. برخی از محققان با استناد به حروف ابجد استخراج شده از یکی از دوبیتی‌های باباطاهر، سال تولد او را ۳۲۶ ه.ق دانسته‌اند. آن دوبیتی، بدین شرح است:
مو آن بحرم که در ظرف آمدستم
چو نقطه بر سر حرف آمدستم
بهر الفی الف قدی بر آیو
الف قدم که در الف آمدستم
بابا لقبی بوده است که به پیروان وارسته می‌داده‌اند و عریان به دلیل بریدن او از تعلقات دنیوی بوده است. در میان مردم لر لقب بابا به پیران و مرشدان اهل حق نسبت داده میشود. ترانه‌های شورانگیز باباطاهر با لهجه دلپذیر لری سروده شده و ترجمان روح و قلب حساس و پرسوز این عارف گرانمایه است و اهل ذوق و حال را با جذبه خاص تحت تاثیر و سحر خود قرار می‌دهد. به دوبیتی‌های باباطاهر فهلویات گفته میشود. البته اطلاق عنوان فهلویات بر این نوع دو بیتی‌ها احتمالاً نشان می‌دهد که آنها در زبان پهلوی و مربوط به گویش ایران میانه است. فهلویات نامی است که بر دوبیتی‌های سروده شده به گویش‌های کهن نواحی (فهله) اطلاق میشود. مفرد آن فهلوه معرب صورت فارس پهلوی است. بنا بر روایات ابن مقفع نواح فهله پنج ناحیه اصفهان، ری، همدان، آذربایجان و ماه‌نهاوند سرزمن ماد را در بر می‌گرفته‌است. ابن خرداذبه پهله یا فهله را شامل ری، اصفهان، همدان، نهاوند، مهرجان کذک، ماسبذان و قزوین دانسته‌است. کاربرد فهله برای سرزمین ماد به اواخر دوران اشکانیان می‌رسد. نمونه‌هایی از فهلویات که در متون فارسی آمده، بیشتر به نواحی یاد شده منسوب است. با این همه از نظر زبان‌شناختی، سرزمین فهله را می‌توان تا گیلان گسترش داد. بدین ترتیب فهلویات شامل اشعاری است که به گویش‌های غرب، مرکز و شمال ایران سروده شده‌است.
زیباترین و مشهورترین دو بیتی های ادبیات فارسی سروده این شاعر ژولیده و صوفی مسلک هستند.
در واقع دو بیتی را همه با بابا طاهر می‌شناسند.
بابا طاهر عریان به نظر برخی از تاریخ شناسان لُر و به نظر برخی دیگر کورد بوده است .
ز دست دیده و دل هر دو فریاد
که هرچه دیده بیند دل کند یاد
بسازم خنجری نیشش ز پولاد
زنم بر دیده تا دل گردد آزاد
روی کتیبه های داخلی آرامگاه هر جا اسمی از رضا شاه بود پاک شده بود که به هر دلیل کار اشتباهی است با آثار تاریخی برخورد مغرضانه شود که اگر همه حکومت‌ها چنین کاری کرده بودند الان اثری از تاریخ وجود نداشت
بابا طاهر یکی از شاعران بزرگ ایران در سده ی چهار و پنجم هجری قمری می باشد که با دو بیتی های زیبا با زبان شیرین لری، از شهرت بالایی برخوردار می باشد. آرامگاه بابا طاهر در شهر همدان و درست در روبه روی قله ی استوار الوند، با معماری خارق العاده جلوه گری میکند. البته لازم به ذکر است، بنایی که در حال حاضر به عنوان آرامگاه این شاعر نامی معرفی میشود، تفاوت زیادی با مقبره ی اولیه داشته و به مرور دستخوش تغییرات شگرفی شده است.
آرامگاه اولیه باباطاهر در دوره ی سلجوقیان ساخته شده است که ساختمانی آجری بوده و به مرور دچار تخریب و ویرانی گردید و در نهایت به دستور رضا شاه بنای دیگری به عنوان مقبره این شاعر طراحی شد. در نهایت، آرامگاه فعلی باباطاهر در سال ۱۳۴۴ طراحی و ساخته شد. اگر تجربه ی سفر به نیشابور و بازدید از مقبره ی خیام را داشته باشید، براحتی شباهت هایی بین این دو مقبره احساس می کنید. مهندس هوشنگ سیحون طراح این دو آرامگاه بوده و به زیباترین شکل ممکن معماری مدرن و ایرانی را با هم تلفیق نموده است. البته علاوه بر سیحون، هنر و طراحی علی فروغی نیز در ساخت آرامگاه بابا طاهر دیده میشود و کنار هم قرار گرفتن هنر دو معمار معروف کشورمان در نهایت چیزی جز بنایی خارق العاده را به همراه نخواهد داشت.
آرامگاه بابا طاهر در حالت کلی بنایی هشت ضلعی با گنبد فیروزه ای می باشد که در بالای تپه ای با ارتفاع کم و در فضایی سرسبز قرار گرفته است. علاوه بر نمای بیرونی و سفید رنگ آن که با رنگ فیروزه ای گنبد، ترکیبی فوق العاده پیدا نموده است، در بخش داخلی آن، از هنر خارق العاده ای استفاده شده است. کافیست در لحظه ی ورود به آرامگاه، سرتان را بالا بگیرید تا نمونه ای بی نظیر از کاشی کاری ایرانی را مشاهده نمایید که به جرات می توان گفت یکی از بهترین کاشی کاری های عصر حاضر می باشد.
بعد از لذت بردن از هنر کاشی کاری، ناخودآگاه چشمتان به اشعار و نقش و نگار روی دیوارهای آرامگاه خواهد افتاد. دیوارهای مثلثی که به نوعی بیانگر عروج می باشند، در کنار اشعار و دوبیتی های شیرین بابا طاهر شباهت بسیار زیادی با اشعار خیام بر روی دیوارهای آرامگاهش دارند. در قسمت پایین دیوارها و اطراف مقبره ۲۴ کتیبه به چشم میخورد که اشعار بابا طاهر بر روی آنها نوشته شده اند. در نهایت می توان گفت در آرامگاه بابا طاهر عریان باید تمام افکار و دل مشغولی ها را برای دقایقی کنار گذاشت و گرداگرد آن را با چشم دل نظاره کرد و غرق در هنر و ادبیات و شعر شد